ایران در مرز ریشهکنی بیسوادی
تاریخ انتشار: ۲۲ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۴۵۸۱۲
به گزارش «تابناک» به نقل از ایسنا، تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی خیل عظیمی از کودکان لازمالتعلیم از امکان ورود به مدارس محروم بودند و با توجه به روند صعودی رشد جمعیت، بر تعداد بیسوادان جامعه افزوده میشد، به طوریکه طبق سرشماری سال ۱۳۵۵ بیش از نیمی از جمعیت کشور بیسواد بودند.
فرمان امام خمینی(ره) و تاسیس نهضت سوادآموزی
یک سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و با توجه به اهمیت و ضرورت سوادآموزی و توسعه عدالت آموزشی بهفرمان امام خمینی در دیماه ۱۳۵۸ نهضت سوادآموزی تأسیس شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
کاهش فاصله باسوادی زنان و مردان بعد از انقلاب
در حالیکه یکی از اهداف طلایی نهضت سوادآموزی گسترش «عدالت آموزشی» بود، این وضعیت (عدالت آموزشی) اوایل انقلاب، «بحرانی» بود. با موج سودآموزی که نهضت در کشور به راه انداخت، علاوه بر افزایش سوآموزی زنان و دختران ایرانی، فاصله باسوادی شهری و روستایی نیز از ۳۴ درصد به کمتر از ۱۱ درصد کاهش یافته است.
اجرای طرح بسیج عمومی سوادآموزی در سال ۱۳۶۹ و افزایش نرخ باسوادی به ۹۷ درصد در سال ۱۴۰۲
با اجرای طرح بسیج عمومی سوادآموزی در سال ۱۳۶۹ و آموزش بیش از ۴.۱ میلیون نفر بیسواد مطلق در طول یک دهه، در سال ۱۳۷۵ نرخ باسوادی در ایران به ۷۹٫۵ درصد رسید (۱۸ درصدافزایش). این افزایش در سرشماری ۱۳۸۵، ۱۳۹۰ و ۱۳۹۵ به ترتیب تا ۸۴.۶ درصد، ۸۴.۸ درصد و ۸۷.۶ درصد ادامه پیدا کرد و در برآورد سال ۱۴۰۰ این رقم به ۹۰.۵ درصد (در گروه سنی شش سال و بالاتر) افزایش یافت؛ این در حالیست که این رقم بنابر آخرین اظهارات رییس نهضت سوادآموزی (سال ۱۴۰۲) به ۹۷ درصد رسیده است.
افزایش ۴۲.۵ درصدی باسوادی پس از انقلاب
بر اساس نتایج شش سرشماری نفوس و مسکن انجام شده در چهاردهه گذشته، درصد باسوادی جمعیت شش سال و بالاتر کشور از ۴۷.۵ درصد سال ۱۳۵۵ به ۸۷.۶ درصد در سال ۱۳۹۵ رسید و در برآورد سال ۱۴۰۰ به عدد ۹۰.۵ درصد افزایش یافته است. به عبارت دیگر میزان باسوادی در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی بالغ بر ۴۲.۵ درصد افزایش یافته است.
درصد باسوادی جمعیت ۴۹-۱۰ ساله ( حدود ۵۱ میلیون نفر) حدود ۴۸.۸ درصد در سال ۱۳۵۵ بوده است، درحالیکه طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ این رقم به ۹۴.۷ درصد رسیده است و قریب به ۴۶ درصد رشد نشان میدهد و این رقم در برآورد سال ۱۴۰۰ به رقم ۹۷.۱ درصد افزایش یافته است.
کاهش فاصله درصد باسوادی شهرنشینان و روستاییان
به گزارش ایسنا، بهمنظور تحقق عدالت آموزشی و کاهش اختلاف سواد بین مناطق شهری و روستایی کشور، اختصاص حدود ۵۵ درصد از فعالیتهای سوادآموزی به مناطق روستایی در ۳۹ سال گذشته، موجب شده شاخص سواد در مناطق محروم کشور بهبود پیدا کند، بهطوریکه طبق سرشماریهای انجام شده بین سالهای ۱۳۵۵ تا ۱۳۹۵ میزان باسوادی مناطق شهری از ۶۵.۴ درصد در سال ۱۳۵۵ به ۹۰.۸ درصد در سال ۱۳۹۵ افزایش یافته است.
در همین زمان نرخ باسوادی مناطق روستایی از ۳۰.۵ به ۷۸.۵ درصد افزایش را نشان میدهد. بهعبارتدیگر میزان افزایش باسوادی در مناطق روستایی با شتاب بیشتری صورت گرفته است و تفاوت درصد باسوادی در بین مناطق شهری و روستایی از ۳۴.۹درصد سال ۱۳۵۵ به حدود ۱۲.۳ درصد در سال ۱۳۹۵ کاهش یافته و این رقم در برآورد سال ۱۴۰۰ به ۱۱ درصد رسیده است.
در این میان نهضت در امر سوادآموزی تفاوتی بین هموطنان و مهاجران اتباع بالاخص افغانستانیها قائل نیست و آموزش این دسته از مهاجران را نیز عهدهدار شده به طوریکه یک میلیون نفر از اتباع را در سالهای گذشته باسواد کرده است.
ایران در مرز ریشهکنی بیسوادی
وجود ۴ میلیون بیسواد مطلق و کمسواد در کشور و راه دشوار سوادآموزی آنها
درحال حاضر مسئولان سازمان نهضت سوادآموزی اعلام می کنند که نرخ باسوادی در ایران به ۹۷.۱ درصد (در گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ سال) رسیده است. بنابراین میتوان اذعان داشت اکنون در مقطع زمانی ویژهای از جریان نهضت سوادآموزی قرار داریم و شمار بیسوادان باقی مانده نسبت به گذشته کاهش قابل توجهی پیدا کرده و به ریشهکنی بیسوادی نزدیک شدهایم.
در این راستا نیز سازمان نهضت سوادآموزی طرحهایی را طی سالیان گذشته به اجرا درآورده که در زمینه انسداد مبادی بیسوادی موثر بوده و توانسته است امر سوادآموزی را در ردههای سنی و اقشار مختلف از جمله اتباع خارجی، زندانیان، سربازان، اولیای بیسواد دانش آموزان، کارکنان، کارگران و زنان سرپرست خانوار ارتقاء دهد.
با این وجود و با تمام تلاشهایی که طی سالهای گذشته در حوزه سوادآموزی انجام گرفته است، فراموش نکنیم در هر کشوری قشری تحت عنوان «آموزشناپذیر» وجود دارد؛ این آمار در کشورمان به ۲ درصد میرسد که بنا به دلایل مختلفی از جمله عدم توانایی یادگیری، نمیتوان به این دسته از افراد آموزشهای لازم را ارائه کرد. همچنان از این امر غافل نشویم که بیسوادیِ پایه همچنان در کشور وجود دارد و یکی از دلایل آن عدم انسداد مجاری بیسوادی و وجود بازماندگان از تحصیل هستند که این افراد نیز به دلایل مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از بهره سواد محروم و یا آن را رها میکنند؛هرچند آموزش و پرورش در سالهای اخیر با همراهی سایر دستگاهها از جمله ثبت احوال، وزارت کشور و رفاه در راستای شناسایی و پوشش تحصیلی آنها حرکت کرده است که نوید بخش کاهش دوباره آمارهای بیسوادن در سالهای آتی است.
پیگیری افزایش سقف سنی سوادآموزی به ۶۵ سال
اکنون جمعیت هدف سوادآموزی تنها گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ سال را دربرمیگیرد، در حالی که اشخاص در سنین ۵۵، ۶۰ و ۶۵ سال که جزو سنین مولد بوده و توانایی کار کردن دارند هم نیاز به سوادآموزی دارند از همین رو مطالعاتی درباره افزایش سقف سنی سوادآموزی تا ۶۵ سال و رایزنی جهت تصویب آن در شورای عالی انقلاب فرهنگی صورت گرفته است.
گام دوم سواد آموزی با طراحی نقشه عمل باسوادی
به گزارش ایسنا، در حالیکه نهضت سوادآموزی در ابتدای آغاز به کارش، ماموریت باسوادکردن عده بیشماری از بیسوادان کشور را برعهده داشت، حال با نزدیک شدن به مرزهای ریشهکنی بیسوادی و افزایش جمعیت باسوادان به ۹۷ درصد، این سوال پیش میآید که با گسترش تعداد و ایجاد مدارس حتی در مناطق صعبالعبور و دایر کردن کلاس درس حتی برای کلاسهای زیر ۵ دانشآموز، ادامه کار این نهضت توجیهی دارد؟ که در این باره هر چند برخی کارشناسان معتقدند ساختار و کارکرد این نهضت نیازمند تغییراتی است اما به چند نکته اشاره میشود:
آموزش و تعلیم و تربیت در جهان امروز با تغییرات بسیار گستردهای مواجه شده و طبیعتا این تغییرات مطالبات آموزشی مضاعفی در سطح اجتماع میطلبد لذا با تعریف جدید «سواد» که دیگر صرفا در برگیرنده خواندن و نوشتن نمیشود، ماموریت اول نهضتسوادآموزی دیگر گذر از بیسوادی پایه نیست.
خواندن و نوشتن تعریفی بود که در زمان گذشته برای باسوادی تعریف میشد و پاسخگوی بسیاری از مسائل آن مقطع بود اما امروز در تعریف جدید سواد قرار داریم و بهروزآوری تعاریف، طبیعتا بر مبنای اقتضائات روز جامعه اتفاق میافتد بنابراین اگر با تحولات علمی جامعه در بحث سوادآموزی همراه نشویم بسیاری از مشکلات کنونی ادامه خواهد داشت؛ به عنوان مثال، فضای مجازی و نداشتن سواد والدین نسبت به این فضا و اتفاقات پیرامونی، بحرانها و مسائل بعضا لاینحلی برای جوانان و نوجوانان ما رقم زده است؛ از همین رواست که گفته میشود، سواد آموزی مسالهای پایان پذیر نیست و انسان باید در همه دوران زندگیاش به سوادآموزی بپردازد.
از سوی دیگر «دوره سوادآموزی» معادل سوم ابتدایی و یا همان سوادخواندن و نوشتن به شمار میرود؛ اگر راه نهضت مسدود باشد، این دسته به بنبست میخورند لذا نهضت با تعریف «دوره انتقال» که معادل ششم ابتدایی است این افراد را به نظام آموزش و پرورش متصل و با برگزاری «دوره تحکیم» از رجعت آنها به بیسوادی جلوگیری و اینگونه درصدد ارتقای سطح دانش این دسته از لازمالتعلیمهاست؛ ۶۰۰۰ نفر در سالیان گذشته از بین همین افراد موفق به دریافت مدارک تحصیلات تکمیلی شده و حدود ۱۰۰۰ نفر به مرحله دکترا رسیدهاند.
در همین راستا مصوبهای در شورای پشتیبانی سواد کشور به تصویب رسید تا «گام دوم سواد آموزی» و آموزشهای سواد در ابعاد دیگری اجرایی شود به طوریکه علیرضا عبدی رئیس سازمان نهضت سوادآموزی کشور از تشکیل «شورای عالی سوادآموزی» بعد از هفت سال خبر داده و طراحی نقشه عمل باسوادی را یک ضرورت دانسته است.
بواسطه همین امر، نهضت سوادآموزی همچنین روشهای نوین سوادآموزی را در دستور کار خود قرار داده است بطوریکه هماکنون جریان سوادآموزی به صورت دورههای مجازی نیز در کشور در حال انجام است و دروس ضبط شده در سامانه شاد بارگذاری و افراد میتوانند با مشاهده و مطالعه آنها در آزمونهای مربوطه شرکت کنند؛ همچنین مدلهای جدید یادگیری بر پایه فضای مجازی توسط سازمان سوادآموزی در حال تولید است.
منبع: تابناک
کلیدواژه: گرمایش جهانی سامانه سماح پیاده روی اربعین اربعین انتخابات مجلس سوادآموزی بیسوادی باسوادی گرمایش جهانی سامانه سماح پیاده روی اربعین اربعین انتخابات مجلس برآورد سال ۱۴۰۰ ریشه کنی بیسوادی افزایش یافته نهضت سوادآموزی درصد باسوادی عدالت آموزشی درصد افزایش نرخ باسوادی درصد در سال سال ۱۳۹۵ سال ۱۳۵۵ ۵ درصد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۴۵۸۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بهبود شرایط جوانی جمعیت در کشور
به گزارش «تابناک» به نقل از مهر، کاهش روند ازدواج و در عین حال، افزایش سن ازدواج و در نتیجه آن، کاهش موالید و رفتن به سمت و سوی خانواده تک فرزندی؛ دست به دست هم داده تا شاهد رشد جمعیت سالمندی و کاهش جمعیت جوان کشور باشیم.
بر اساس آنچه کارشناسان حوزه جمعیت عنوان میکنند، ایران برای عبور از چاله جمعیتی، فرصت زیادی ندارد و باید تا قبل از به پایان رسیدن این فرصت؛ شرایط را برای افزایش موالید و جوانی جمعیت فراهم کند.
وزارت بهداشت، یکی از دستگاههای مسؤول در حوزه جمعیت است که میبایست با تهیه و تدوین برنامهها و سیاستهای جمعیتی؛ شرایط را برای افزایش تولد در جامعه فراهم کند.
افزایش موالید در زوجهای زیر ۳۰ سال
صابر جباری مسؤول دبیرخانه قرارگاه جوانی جمعیت وزارت بهداشت، با اشاره به اجرای قانون جوانی جمعیت، گفت: بر اساس آمارها میزان موالید در گروههای سنی ۲۰ تا ۲۴ سال و ۲۵ تا ۲۹ سال در کشور افزایش یافته است.
وی افزود: در سال ۱۴۰۱ در گروه سنی ۲۰ تا ۲۴ سال میزان موالید ۱۶ و ۵۴ درصد بود که این رقم در سال ۱۴۰۲ به ۱۸ و ۹۷ درصد موالید کشور افزایش یافته است.
جباری گفت: در گروه سنی ۲۵ تا ۲۹ سال موالید از سال ۱۳۹۸ کاهشی بود که ۱۴۰۱ به ۲۴ و ۱۲ صدم درصد رسید و در سال ۱۴۰۲، ۲۴ و ۳۹ صدم درصد موالید کشور را داشتهاند.
مسؤول دبیرخانه قرارگاه جوانی جمعیت وزارت بهداشت، با عنوان این مطلب که درصد زایمانهای سوم به بعد در کشور افزایش یافته است، افزود: فرزند سوم در سال ۱۴۰۰ معادل ۱۷ و ۵۹ صدم درصد موالید بود که در سال ۱۴۰۲ به ۱۸ و ۹۷ افزایش یافت.
جباری اضافه کرد: فرزند چهارم و پنجم نیز آمارهای افزایشی در کشور را نشان میدهد که نشانه اصلاح الگوی صحیح فرزندآوری است.
وی گفت: از سال ۱۳۹۴ به بعد شاهد کاهش موالی در کشور بودیم که با شیب تندی مواجه بودیم، اما در برخی از سالها ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار کاهش یافته است.
جباری اضافه کرد: پس از اجرای قانون حمایت از خانواده از سال ۱۴۰۰ تا سال ۱۴۰۲ روند کاهش موالید در کشور با شیب کمتری ادامه یافت که امیدواریم در سال ۱۴۰۳ این رقم افزایشی شود.
به گفته وی، میزان فاصله ازدواج تا تولد نخستین فرزند از ۴ سال به ۳ سال کاهش یافته است و البته سیاست گذاری بر فرزندآوری در دو سال اول ازدواج است. زیرا، فرزندآوری در دو سال اول ازدواج موجب تشخیص به هنگام ناباروری و درمان مؤثر آن خواهد شد.
جباری با عنوان این مطلب که نرخ رشد جمعیت و باروری در کشور به ثبات رسیده و شیب نزولی آن متوقف شده است، افزود: نرخ رشد جمعیت ۰.۶ است و نرخ باروری کلی ۱.۶ درصد است. تا پیش از بسته شدن پنجره جمعیت کشور باید از این فرصت استفاده کرد و تاکید بر فرزندآوری جوانان دهه ۶۰ است.
وی گفت: باید به نرخ جانشینی در باروری کلی کشور دست یابیم که رقم آن ۲.۵ فرزند برای هر زوج است. شاید بر اساس آمارهای بین المللی این رقم ۲.۱ درصد باشد، اما به سبب کاهش میزان موالید در کشور رقم مورد نیاز کشورمان ۲.۵ در نظر گرفته شده و باید از رقم ۱.۶ کنونی به ۲.۵ برسیم.
جباری تاکید کرد: زمان پنجره جمعیتی کشورمان ۵ سال است.
موفقیت ۳۲ درصدی در درمان ناباروری
رئیس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت، به ابلاغ قانون حمایت از خانواده در سال ۱۴۰۰ به دستگاههای اجرایی کشور اشاره کرد و گفت: پیش از ابلاغ این قانون تنها مراکز درمان ناباروری فوق تخصصی و سطح ۳ در کشور داشتیم.
جباری افزود: مراکز درمان ناباروری سطح ۲ با ارائه درمانهای تخصصی که برای بسیاری از زوجهای نابارور کافیست در کشور فعال شده است.
وی اضافه کرد: در تمام دانشگاههای علوم پزشکی کشور حداقل یک مرکز درمان ناباروری سطح ۲ داریم به گونهای که اکنون ۸۷ مرکز در این سطح در کشور فعال است.
جباری افزود: از ۲۰ مرکز دولتی درمان ناباروری در سطح فوق تخصصی و ۳ نیز در سال ۱۴۰۰ اکنون به ۵۱ مرکز درمان ناباروری سطح ۳ در کشور رسیدهایم.
وی با بیان اینکه پوشش بیمه درمان ناباروری تا پیش از ابلاغ این قانون کامل نبود گفت: اکنون در بخش دولتی پوشش بیمه درمان ناباروری تا ۹۰ درصد هزینههاست و زوجین هزینه ناچیزی را میپردازند.
جباری ادامه داد: تمام مراکز درمان دولتی و غیردولتی ناباروری نیز با بیمههای پایه قرارداد دارند.
وی گفت: بسته پیشگیری از ناباروری نیز در تمام مراکز بهداشتی درمانی برای زوجین جوان ارائه میشود که دچار ناباروری نشوند و یا به هنگام تشخیص داده شود و درمان مؤثر باشد.
رئیس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت افزود: میزان موفقیت در درمان ناباروری به صورت میانگین در کشور ۲۸ درصد بود که اکنون با اعتبار بخشی و به روز رسانی تجهیزات مراکز دولتی درمان ناباروری به ۳۲ درصد افزایش یافته است.